Jakość to miara, jako taka nie smaku ani zapachu, można ją wartościować pod warunkiem właściwego zidentyfikowania atrybutów jej opisu. Ważne jest aby wiedzieć, jakie to atrybuty i jaką wagę im nadać.
Pomiar stanowi punkt wyjścia w procesie zarządzania jakością – w planowaniu, potrzebie zapewnienia odpowiednich zasobów (w celu realizacji planów), a w efekcie – doskonalenia.
Koniec końców, jakość to rezultat – rezultat bycia świadomym. To fundament na drodze zrozumienia tego co dalej…
Możliwość komentowania Filozofia zarządzania jakością – wersja bardziej niż skrócona została wyłączona
Filed under Perspektywa absolwenta, Perspektywa kandydata na studia, Perspektywa państwa, Perspektywa pracodawcy, Perspektywa rodzica, Perspektywa studenta, Perspektywa uczelni
Jak często badacie stan swojego zdrowia? Raz do roku, raz na dwa lata? A może zdecydowanie częściej? Co badacie? Jakie ogólne parametry informują was o tym, że wszystko jest w najlepszym porządku? A co jeśli okazuje się, że wyniki badań wskazują na odchylenie od normy? Zapewne robicie bardziej szczegółowe badania, próbując precyzyjnie zdiagnozować przyczynę dolegliwości i podjąć działania, aby przyczynę tę skutecznie wyeliminować.
To moja ulubiona metafora w odniesieniu do zarządzania jakością czy, ściślej rzecz ujmując, zarządzania wynikami (z ang. performance management).
W ramach jednego z aspektów mojej pracy jakościowca podjąłem próbę zdefiniowania masy ciała, poziomu cholesterolu oraz cukru we krwi, tudzież ciśnienia tętniczego, analizując stan zdrowia wydziałowego (poszedłem na łatwiznę i skoncentrowałem się raczej na zdrowiu fizycznym aniżeli psychicznym).
Które z miar są tymi, które na poziomie ogólnym (strategicznym) dadzą solidną podstawę do diagnozy, określenia skuteczności terapii (stopnia realizacji planu strategicznego) czy zidentyfikowania obszarów, nazwijmy je, kluczowych dla poratowania zdrowia bądź poprawienia ogólnej wydolności organizmu? Co istotne, na badaniu kontrolnym nie chodzi o bardzo szczegółowe przenalizowanie każdego z możliwych wskaźników. Chodzi raczej o to, aby ów badanie zbilansować i „dotknąć” każdego z obszarów, które są krytyczne dla ogólnego stanu zdrowia. Niepokojące sygnały wynikające z przeprowadzonej diagnozy dają podstawę do przeprowadzania szczegółowych badań analitycznych, a w konsekwencji podjęcia ukierunkowanych działań doskonalących.
BMI (z ang. Body Mass Index), serce, krew, płuca oraz wzrok przetłumaczyłem na następujące kategorie zdrowotne wydziału:
Masa studencka,Każda z kategorii opisana jest za pomocą zestawu dwóch lub więcej wskaźników.
Masa studencka opisana jest za pomocą liczby studentów oraz zdolności zachowania liczby studentów (i tutaj pojawił się problem z tłumaczeniem, z ang. student retention).
Satysfakcja stron zainteresowanych to satysfakcja studenta (z procesu nauczania), satysfakcja nauczyciela (z jakości przedmiotów – sylabusów, efektów kształcenia, sposobu oceniania, zasobów dydaktycznych itd.), satysfakcja absolwenta (z jakości studiów) oraz satysfakcja pracodawcy (z absolwenta).
Jakość procesu oceniania mierzona jest za pomocą rozkładu (dystrybucji) stopni, opinii nauczyciela, różnicy między oceną z ćwiczeń i egzaminem końcowym**.
W ramach zatrudnienia absolwenta rozróżniam między wskaźnikiem zatrudnienia oraz zatrudnieniem w zawodzie zgodnym z ukończonym kierunkiem studiów.
Weryfikacja stopnia osiągnięcia efektów kształcenia odbywa się przy użyciu dwóch wskaźników. Miara bezpośrednia to procent studentów, którzy z sumarycznej – końcowej oceny z przedmiotu (zakładającej weryfikację stopnia osiągnięcia wszystkich efektów kształcenia) osiągnęli co najmniej 65%. Miara pośrednia z kolei, jest oceną subiektywną, dokonywaną przez nauczyciela w badaniu ankietowym.
Badanie kontrolne (zdolności do pracy) z wykorzystaniem wyżej wymienionych miar, odbywa się dwa razy w roku. Ewentualne niedomaganie w którejkolwiek z kategorii rozszerzane jest badaniem szczegółowym na poziomie przedmiotu, college’u czy innego aspektu, istotnego z punktu widzenia właściwego zdiagnozowania chorego i przepisania odpowiednich leków.
A ty jak oceniasz stan zdrowia twojej uczelni?
* Odpowiedniki akademickie wskaźników stanu zdrowia mają charakter ilustracyjny i co najmniej przypadkowy. Być może to wydolność serca, a nie analiza krwi, stanowi bardziej trafną medyczną metaforę opisu zdolności osiągnięcia efektów kształcenia. Ponadto, co istotne, przedstawiona matryca dotyczy placówki dydaktycznej – nie naukowo-dydaktycznej.
** Tłumaczenie raczej luźne, uwzględniające specyfikę zaliczeniowo-wykładową. W mojej rzeczywistości zawodowej to różnica w ocenie z tzw. course work oraz final assessment. Pierwszy moduł to z reguły 70% oceny końcowej (w skład którego wchodzą różne sposoby oceny studenta, ukierunkowane na weryfikację osiągnięcia poszczególnych efektów kształcenia). Moduł drugi to ocena sumaryczna (30%) mająca na celu zweryfikowanie stopnia osiągnięcia wszystkich zakładanych efektów kształcenia.
Możliwość komentowania Katar, stan przedzawałowy czy forma maratończyka – czyli słów parę o diagnozie stanu zdrowia szkoły wyższej została wyłączona
Filed under Perspektywa absolwenta, Perspektywa kandydata na studia, Perspektywa państwa, Perspektywa pracodawcy, Perspektywa rodzica, Perspektywa studenta, Perspektywa uczelni
Jednym z głównych obszarów współpracy Uniwersytetu Łódzkiego (UŁ) z otoczeniem biznesowym w ramach projektu „Absolwent VIP” jest realizacja autorskiego programu mentoringu dla najzdolniejszych studentów. Program mentorski UŁ zakłada budowanie trwałych relacji z absolwentami pełniącymi role mentorów. Eksperci współpracujący z Uczelnią będą wspierać młodych ludzi w wyznaczaniu ciekawych kierunków rozwoju osobistego i zawodowego.
| Przedstawiciele największych firm i instytucji w regionie chętnie włączają się w inicjatywy, w których wiedza, doświadczenie i wynikająca z nich intuicja mogą wesprzeć i wzbogacić ofertę edukacyjną uczelni. Taka integracja z ekspertami, będącymi jednocześnie absolwentami Uniwersytetu, pozwala nie tylko na budowanie trwałych relacji, ale także poszerzenie dotychczasowej współpracy i wzajemne odpowiadanie na potrzeby współczesnego rynku pracy.
Krystian Bestry, Dyrektor Zarządzający Infosys BPO, |
W programie wezmą udział najlepsi studenci UŁ wyłonieni w procesie rekrutacyjnym prowadzonym przez Uczelnię. Głównymi kryteriami wyboru będą wyniki w nauce, aktywność społeczna, zainteresowania oraz kreatywność w rozwiązywaniu zadań aplikacyjnych.
W Polsce programy mentorskie zdobywają coraz większą popularność. Najczęściej są stosowane jako narzędzia pracy nad rozwojem osobistym i zawodowym pracowników, w tym szczególnie kadry menedżerskiej.
Przywódcy polityczni, naukowcy i ludzie sukcesu od pokoleń wspierają swoich podopiecznych m.in. poprzez inspirowanie do działania oraz stymulowanie rozwoju osobistego i zawodowego. Powszechne występowanie postaci mentora w różnych czasach i kulturach odzwierciedla ludzką potrzebę budowania oraz umacniania relacji opartych na wiedzy i doświadczeniu lub emocjonalnej bliskości. Na początku XVIII wieku postać mentora została przyswojona w kulturze jako określenie przewodnika, doradcy, nauczyciela oraz mądrego przyjaciela, który towarzyszy mniej doświadczonej osobie. Pojęcie mentoringu ewoluowało wraz z upływem czasu i obecnie jest uznawane za podstawowe narzędzie wspierające rozwój osobisty i zawodowy człowieka, w którym jedna osoba inwestuje czas, energię i osobiste know-how, by wspierać i motywować do działania inną osobę.
Uniwersytet Łódzki bierze przykład z najlepszych uczelni na świecie, takich jak Harvard, Stanford czy Oxford, które od lat z powodzeniem realizują integrujące inicjatywy dla absolwentów oraz programy wspierające najzdolniejszych studentów. Z danych Foster School of Business na Uniwersytecie w Waszyngtonie wynika, że ponad 90% studentów MBA aktywnie włącza się w program mentoringu realizowany przez uczelnię. Studenci potwierdzają, że dzięki udziałowi w programie uzyskują cenne informacje dotyczące trendów w branżach oraz dowiadują się, jak sprostać wyzwaniom stawianym obecnie przez pracodawców. Doświadczenia zdobyte w trakcie mentoringu pomagają im również dokonać świadomego wyboru ścieżki kariery zawodowej i sprawnie wejść do świata biznesu po ukończeniu studiów. Z kolei w Leeds School of Business na Uniwersytecie Colorado funkcjonuje interaktywny program mentorski. Dotychczas skupił grupę ponad 2000 studentów i absolwentów uczelni. Według badań prowadzonych przez uniwersytet, studenci biorący udział w programie mają o 40% większe szanse na znalezienie pracy po studiach. Wszyscy uczestnicy zgodnie potwierdzili też, że poleciliby program innym (dane firmy Chronus, wiodącego dostawcy oprogramowania projektów mentorskich dla biznesu i edukacji, m.in. w Leeds School of Business na Uniwersytecie Colorado).
Artykuł został opublikowany na podstawie materiałów biura prasowego projektu „Absolwent VIP”.
Więcej informacji na temat projektu „Absolwent VIP” Uniwersytetu Łódzkiego znajdziecie tutaj.
Możliwość komentowania Program mentoringu Uniwersytetu Łódzkiego, czyli o budowaniu trwałych relacji z absolwentami z korzyścią dla studentów została wyłączona
Filed under Perspektywa absolwenta, Perspektywa kandydata na studia, Perspektywa państwa, Perspektywa pracodawcy, Perspektywa rodzica, Perspektywa studenta, Perspektywa uczelni
Idąc w ślady najlepszych zagranicznych uczelni takich jak Oxford, Harvard czy Stanford, Uniwersytet Łódzki (UŁ) pragnie umacniać relacje z wybitnymi absolwentami oraz włączyć ich w proces modernizacji systemu kształcenia na UŁ. Uczelnia uruchomiła autorski projekt „Absolwent VIP”, zapraszając do współpracy swoich najsłynniejszych absolwentów – cenionych ekspertów oraz osobistości wyróżniające się na arenie ogólnopolskiej i międzynarodowej. – Program „Absolwent VIP” Uniwersytetu Łódzkiego wpisuje się dokładnie w trendy obowiązujące dziś w wiodących instytucjach akademickich świata. O ich sile decyduje oczywiście kadra profesorska, jakość nauczania i aktywność badawcza. Ogromną rolę odgrywa również sieć absolwentów – ludzi, którzy z jednej strony są wizytówką uczelni, a z drugiej mogą wiele zrobić, by pomóc w jej dalszym rozwoju – mówi prof. Witold Orłowski, były doradca ekonomiczny Prezydenta RP, Specjalny Doradca Komisji Europejskiej ds. Budżetu, absolwent Uniwersytetu Łódzkiego.
Celem projektu „Absolwent VIP” jest budowanie i utrzymywanie trwałych relacji z wybitnymi absolwentami oraz zachęcanie ich do powrotu do macierzystej uczelni poprzez różnorodne wartościowe inicjatywy i wydarzenia. W ramach projektu uczelnia oferuje m.in. cykliczne spotkania i wykłady eksperckie, a także zjazdy absolwentów. Ten największy w historii Uczelni – Światowy Zjazd Absolwentów – zaplanowany jest na maj 2015 roku.
| Uniwersytet Łódzki to Uczelnia o blisko 70-letniej tradycji opartej na dialogu, swobodzie dyskusji akademickiej oraz przekazywaniu wiedzy. Jedność nauki, dydaktyki, wychowania oraz rozwoju sprawia, że UŁ od lat kształci elity ludzi o szerokich horyzontach intelektualnych, odpowiedzialnych, tolerancyjnych oraz mogących sprostać współczesnym wyzwaniom. Największą siłą Uniwersytetu Łódzkiego są wybitni absolwenci – wspólnota budująca tożsamość Uczelni, wspierająca jej tradycję i rozwój, ale także aktywnie działająca na arenie ogólnopolskiej i międzynarodowej.
Prof. zw. dr hab. Włodzimierz Nykiel, |
Projekt UŁ zakłada również realizację autorskiego programu mentoringu dla najzdolniejszych studentów. Już od lutego 2014 roku będą oni mogli zdobywać wiedzę i doświadczenie pod okiem specjalistów – ekspertów największych firm i instytucji w regionie współpracujących z uczelnią i będących jej absolwentami, do programu zostali zaproszeni m.in. Roman Forma, wiceprezes ds. finansowych PGE GiEK, Jarosłąw Kroc – szef polskiego oddziału Accenture, Konrad Pokutycki – szef BSH w Polsce. Pierwszy – symboliczny tytuł otrzymał w listopadzie Krystian Bestry – szef ściśle współpracującej z uczelnią firmy, Infosys BPO Europe. Elitarne grono absolwentów będzie pełnić również role doradców i wspólnie z Partnerami Innowacyjnej Edukacji podejmować dyskusje w zakresie strategicznych kierunków rozwoju uczelni. Więcej na temat programu mentoringu UŁ znajdziecie tutaj.
Artykuł został opublikowany na podstawie materiałów biura prasowego projektu „Absolwent VIP”.
Możliwość komentowania „Absolwent VIP” – projekt Uniwersytetu Łódzkiego została wyłączona
Filed under Perspektywa absolwenta, Perspektywa kandydata na studia, Perspektywa państwa, Perspektywa pracodawcy, Perspektywa rodzica, Perspektywa studenta, Perspektywa uczelni
Czy mówiąc o jakości w szkolnictwie wyższym wiesz o czym mówisz? Czy potrafisz zdefiniować wskaźniki tejże jakości? A w jaki sposób wykorzystujesz te wskaźniki w doskonaleniu swoich działań?
Więcej już wkrótce na stronach Mea Universitas.
Możliwość komentowania Mówisz o jakości uczelni? Zdefiniuj o czym tak naprawdę mówisz! została wyłączona
Filed under Perspektywa absolwenta, Perspektywa kandydata na studia, Perspektywa państwa, Perspektywa pracodawcy, Perspektywa rodzica, Perspektywa studenta, Perspektywa uczelni
Współczynnik zatrudnienia absolwentów szkoły wyższej jest prawdopodobnie jednym z najbardziej interesujących wskaźników jakości zarówno pośród tych, którzy edukacji na poziomie wyższym jeszcze nie rozpoczęli, tych którzy są na ukończeniu studiów oraz samej uczelni – administracji i nauczycieli akademickich. Jeśli tak w istocie jest, to miernik ten staje się, a przynajmniej powinien, podstawowym miernikiem efektywności funkcjonowania szkoły wyższej. Wymaga to wdrożenia skutecznego mechanizmu monitorowania losów absolwentów po ukończeniu studiów. Nie oznacza to nic innego jak prowadzenie systematycznych badań ilościowych.
Choć sam kwestionariusz ankietowy i pytania w nim zawarte odgrywają niebagatelną rolę, to wyzwaniem pozostaje sam sposób organizacji procesu badawczego.
Jak bowiem zadbać o aktualny kontakt z absolwentem, a tym samym zwiększyć skuteczność procesu pozyskiwania informacji zwrotnej – procesu tak bardzo istotnego z punktu widzenia zarządzania jakością w szkole wyższej?
Zdaje się nie podlegać dyskusji, iż badanie online z wykorzystaniem adresu email jako formy kontaktu z absolwentem (oraz autoryzacji respondenta) to konieczność. Nie oznacza to jednak, że należy zlekceważyć numer telefonu komórkowego. To rozmowa telefoniczna często okazuje się skuteczniejszym sposobem zwiększenia zwrotności badania.
Pierwszym i najważniejszym krokiem na drodze umożliwienia kontaktu z absolwentem jest aktualizacja danych osobowych, w tym adresu email i telefonu komórkowego. Idealnie, aby miało to miejsce na krótko przed wystawieniem dyplomu ukończenia studiów i formalnym rozstaniem się studenta z murami uczelni. Etap ten może być zorganizowany na wiele różnych sposobów. Okazją ku temu może być badanie satysfakcji studenta z usług świadczonych przez uczelnię. Takie badanie może być administrowane na końcu studiów i obejmować rożne obszary funkcjonowania uczelni (zobacz: „Informacja zwrotna od klienta…”). Jednym z elementów tego badania może być prośba o aktualizację danych osobowych, ale rownież wstępna diagnoza sytuacji studenta na rynku pracy. W wielu przypadkach studenci podejmują pracę już w trakcie studiów, choć niekoniecznie musi to być praca docelowa – zgodna z uzyskanym wykształceniem. Instrument badawczy powinien umożliwić taką identyfikację, bo może to mieć wpływ na późniejszy dobór próby badawczej we właściwym procesie ankietowania absolwentów.
Innym sposobem na aktualizację danych absolwentów jest prośba o weryfikację numeru kontaktowego oraz adresu email podczas wizyty studenta w dziekanacie wydziału na okoliczność dopełnienia wszelkich formalności w związku z ukończeniem studiów (np. odbiór świadectwa maturalnego, dyplomu czy dostarczenie tzw. obiegówki).
Pierwsze badanie losów absolwenta powinno odbyć się w odstępie od trzech do sześciu miesięcy po ukończeniu studiów. Kwestionariusz dostępny online powinien kojarzyć respondenta po adresie email i/lub numerze telefonu odpowiadającym tym w uczelnianej bazie danych. Na pierwszym etapie badania absolwent może zostać poproszony za pośrednictem wiadomości email oraz sms o wypełnienie kwestionariusza online. Wysłana wiadomość powinna zawierać odnośnik do ankiety oraz bardzo krótką instrukcję dotyczącą celu oraz sposobu realizacji badania.
Wiadomość email oraz sms nie gwarantuje 100% zwrotności ankiet, dlatego zaleca się kontynuację pierwszego etapu za pośrednictwem kontaktu telefonicznego. Oddelegowany do tego zadania pracownik uczelni dzwoni do absolwentów, którzy nie wzięli udziału w badaniu i prosi o telefoniczne udzielenie odpowiedzi. W takim przypadku kwestionariusz online wypełniany jest przez pracownika uczelni na podstawie odpowiedzi udzielonych telefonicznie. Taka organizacja procesu powinna pozwolić na udział w badaniu do 80% respondentów, co gwarantuje rzetelność uzyskanej informacji.
Byłoby błędem, gdyby badanie losów absolwenta było administrowane tylko raz pośród tego samego rocznika. Badanie powinno być cykliczne. Oznacza to, że należy przeprowadzić je po raz kolejny, obierając za próbę badawczą tych absolwentów, którzy nie byli zatrudnieni w okresie przeprowadzania pierwszego badania. Oczywiście należy zdefiniować maksymalną długość cyklu badania losów jednolitej grupy absolwentów, jednolitej pod względem semestru ukończenia studiow, i określić termin publikacji oficjalnych wskaźników zatrudnienia. Przykładowo, oficjalny współczynnik zatrudnienia absolwentów publikowany jest półtora roku od ukończenia studiów, przy czym pierwsze badanie prowadzone jest po maksymalnie sześciu miesiącach a kolejne dwa (na grupie absolwentów nie mających zatrudnienia), odpowiednio po dwunastu i osiemnastu miesiącach. Współczynnik zatrudnienia będzie sumą zatrudnionych absolwentów do liczby tych aktywnych – zainteresowanych zatrudnieniem. Nie należy brać pod uwagę absolwentów, którzy z różnych względów pracy nie poszukują.
Możliwości analizy danych, raportowania w oparciu określone kryteria (np. czy absolwent zatrudniony jest zgodnie ze swoim wykształceniem bądź czy uczelniane biuro karier pomogło w znalezieniu zatrudnienia) zależą przede wszystkim od struktury kwestionariusza badawczego. To równie istotny, obok organizacji samego procesu, etap projektowania uczelnianego systemu monitorowania losów absolwentów. Więcej na ten temat w artykule „Badanie zadowolenia absolwenta – o co pytać?”.
Możliwość komentowania Monitorowanie losów absolwenta szkoły wyższej – organizacja procesu została wyłączona
Filed under Perspektywa absolwenta, Perspektywa państwa, Perspektywa pracodawcy, Perspektywa uczelni
Monitorowanie losów abolwenta szkoły wyższej to proces dość złożony, wymagający z jednej strony określonych procedur i skutecznej administracji, a z drugiej odpowiedniego narzędzia pozyskiwania informacji zwrotnej – kwestionariusza ankietowego. Wskazówki dotyczące pierwszego z wymienionych aspektów zawarte są w artykule pt.: „Monitorowanie losów absolwenta – organizacja procesu” opublikowanym na stronach portalu o jakości w szkolnictwie wyższym – Mea Universitas.
O co pytać absolwenta szkoły wyższej, aby uzyskane informacje stanowiły podstawę do doskonalenia realizowanych w szkole wyższej procesów? Z jednej strony analiza czynników mających wpływ na ostateczny kształt kwestionariusza musi uwzględniać potrzeby samej uczelni, z drugiej może być determinowana wymaganiami jednostek zewnętrznych, których uczelnia zobowiązana jest przestrzegać (np. wymagania prawne, standardy jednostki akredytacyjnej).
Treść niniejszego artykułu w zdecydowanej większości poświęcona jest perspektywie uczelni – to jest temu, co potencjalnie zasługuje na uwagę podczas konstruowania narzędzia pomiaru opinii absolwentów z punktu widzenia praktycznego potencjału pozyskanej informacji w procesie doskonalenia jakości kształcenia. Tym samym autor, nie wdając się w rozważania o mniej lub bardziej aplikacyjnym charakterze poszczególnych kierunków studiów, wychodzi z założenia, że to właśnie uczelnia (i bezpośrednio realizujący jej misję nauczyciel akademicki) odpowiedzialna jest za optymalizację możliwości zatrudnienia absolwenta (zob.: „Czy pracownik naukowo-dydaktyczny jest (współ)odpowiedzialny za współczynnik zatrudnienia absolwentów uczelni?”).
Czy absolwent ma pracę? To najpewniej pierwsza niewiadoma zasługująca na uwagę szkoły wyższej i jeden z podstawowych elementów kwestionariusza. Niemniej jednak równie istotnym czynnikiem (przy założeniu, że absolwent znalazł pracę) jest weryfikacja, czy praca jest „po kierunku” i jak długo zajęło jej znalezienie. Rola biura karier, praktyk studenckich w umożliwieniu zatrudnienia to kolejne aspekty interesujące z punktu widzenia potencjału doskonalenia jakości usług świadczonych przez szkołę wyższą. Fakt zatrudnienia absolwenta umożliwia zebranie danych kontaktowych pracodawcy (bezpośredniego przełożonego). Te z kolei mogą być wykorzystane podczas prowadzenia badań satysfakcji pracodawcy z jakości przygotowania absolwenta do potrzeb rynku pracy. Ponadto umożliwią identyfikację sektorów gospodarki, branż, typu organizacji, w których absolwent znajduje zatrudnienie.
Rozważając zawartość kwestionariusza ankietowego w części poświęconej statusowi zatrudnienia, warto uwzględnić więcej kategorii aniżeli „pracujący” czy „niepracujący”. Część absolwentów może dalej studiować i nie poszukiwać pracy, inni być zatrudnionymi i studiować, posiadać własną działalność gospodarczą, itp. To istotne, aby respondent nie miał żadnych wątpliwości, do której z kategorii należy. Poza tym, szczegółowe informacje dotyczące tej sekcji kwestionariusza umożliwią precyzyjne określenie współczynnika zatrudnienia. Jest oczywiste, że należy pominąć w kalkulacji współczynnika tych absolwentów, którzy z jakichkolwiek powodów pracy nie poszukują. Ponadto warto analizować jaki ułamek absolwentów decyduje się na karierę przesiębiorcy i rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej. Czy dla wielu uczelni nie będzie to jednym z głównych mierników jakości zdobytego wykształcenia?
Innym elementem, który powinien znaleźć swoje miejsce w strukturze ankiety są oczekiwane „efekty kształcenia” po ukończeniu określonego stopnia i kierunku studiów. Te bowiem pozostają nieodłącznym elementem tzw. sylwetki absolwenta. Na ile efekty kształcenia zostały osiągnięte z perspektywy samego absolwenta (pracownika, przedsiębiorcy), a ich jakość umożliwiła efektywne funkcjonowanie na rynku pracy?
Badanie losów absolwenta to także doskonały moment na „odświeżenie kontaktu” i zaproszenie do potencjalnej współpracy. Absolwenci szkoły wyższej to najlepsza wizytówka jakości uzyskanego wykształcenia. Aktualny kontakt z absolwentem nie tylko umożliwia skuteczną organizację „zjazdów jubileuszowych”, ale może skutecznie pomóc we wzbogaceniu świadczonych usług edukacyjnych. Absolwenci mogą brać udział w otwartych dyskusjach czy wykładach ze studentami. Mogą wspierać biura karier w organizowaniu praktyk studenckich oraz pomagać studentom uczelni w znalezieniu pracy. Jako przyszli pracodawcy mogą współuczestniczyć w doskonaleniu oferty programowej i mieć wpływ na sposób realizacji procesu kształcenia.
Choć potencjalne korzyści z badania losów absolwenta są nie do przecenienia, to niebagatelną rolę odgrywa organizacja całego procesu. Od aktualizacji danych kontaktowych jeszcze ze studentem – już prawie absolwentem poczynając, po dobrze przemyślaną zawartość samego kwestionariusza, a po sposobie uwzględnienia roli absolwenta w doskonaleniu jakości kształcenia kończąc.
Możliwość komentowania Badanie zadowolenia absolwenta – o co pytać? została wyłączona
Filed under Perspektywa absolwenta, Perspektywa państwa, Perspektywa pracodawcy, Perspektywa uczelni
Jak w każdej innej organizacji, warunkiem doskonalenia realizowanych w szkole wyższej procesów jest podejmowanie decyzji w oparciu o obiektywne dane. Oprócz danych instytucjonalnych typu liczba i jakość kandydatów, liczba studentów, liczba absolwentów, kompetencje kadry naukowo-dydaktycznej, dane dotyczące infrastruktury, zasobów bibliotecznych itp., które są nieodłącznym elementem monitorowania jakości funkcjonowania uczelni, wiele mierników generowanych jest na podstawie badań ilościowych – kwestionariuszy ankietowych dystrybuowanych pośród studentów, pracowników uczelni, absolwentów i pracodawców.
Wdrożenie efektywnego i zgodnego z obowiązującymi wymaganiami systemu zarządzania jakością jest niemożliwe z pominięciem wskaźników uzyskanych z informacji zwrotnej od wyżej wymienionych podmiotów zainteresowanych jakością kształcenia. W związku z tym niezbędne jest prowadzenie badań, często badań satysfakcji, zaprojektowanych w taki sposób, aby uzyskane dane ilościowe stanowiły solidną podstawę do doskonalenia.
Satysfakcja absolwenta, pracodawcy, zadowolenie klienta wewnętrznego (pracownika szkoły wyższej), czy studenta to elementy opisu jakości funkjonowania szkoły wyższej. Współczynnik zatrudnienia absolwentów, zgodność zatrudnienia z ukończonym kierunkiem kształcenia, okres poszukiwania pracy, konkurencyjność wykształcenia, kompetencje absolwenta widziane oczyma pracodawcy, jakość realizacji procesu dydaktycznego, aplikacyjny wymiar zajęć, sposób traktowania studentów (zarówno przez pracownika akademickiego jak i administrację uczelni), klimat panujący w szkole wyższej z perspektywy pracownika, jakość systemu szkoleń, itd. to tylko przykłady potencjalnych „możliwości doskonalenia” czy mierników efektywności pozyskiwanych na podstawie informacji zwrotnej od klienta szkoły wyższej.
Jakie zatem badania należałoby uwzględnić w kompleksowym zarządzaniu jakością w szkole wyższej? Niektóre z nich wynikają bezpośrednio z obowiązujących przepisów prawa (np. badanie opinii studentów o zajęciach dydaktycznych) czy choćby ze standardów akredytacyjnych. Niemniej jednak wdrożenie większości z nich będzie zależeć od potrzeb samej szkoły wyższej, a raczej „świadomości jakości” czy „kultury jakości” decydujących o dojrzałości funkcjonującego systemu zarządzania jakością kształcenia.
Które z poniższych badań są prowadzone w Twojej szkole wyższej i stanowią solidną podstawę do doskonalenia realizowanych procesów:
Możliwość komentowania Informacja zwrotna od klienta jako podstawa doskonalenia jakości w szkole wyższej została wyłączona
Filed under Perspektywa absolwenta, Perspektywa państwa, Perspektywa pracodawcy, Perspektywa studenta, Perspektywa uczelni
Odpowiedź na pytanie zawarte w tytule artykułu może być paradoksalnie najmniej oczywista z punktu widzenia samego pracownika naukowo-dydaktycznego. Nauczyciel akademicki odpowiedzialny za zatrudnienie studenta? Czy to „niedorzeczna oczywistość”? „Niedorzeczna”, mając na uwadze kontekst, warunki pracy i świadomość tejże odpowiedzialności bezpośrednio wpływające na stopień utożsamiania się z jednym z najbardziej „oczywistych” docelowych efektów kształcenia studentów na pierwszym bądź drugim stopniu studiów.
Zgodnie z literą Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 października 2011 r. (Dz. U. Nr 243, poz. 1445) w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia, jednostka organizacyjna szkoły wyższej może prowadzić studia pierwszego stopnia lub studia drugiego stopnia, jeżeli, między innymi, „wdrożyła wewnętrzny system zapewniania jakości kształcenia, uwzględniający działania na rzecz doskonalenia programu kształcenia na prowadzonym kierunku studiów, od dnia rozpoczęcia kształcenia na danym kierunku studiów”[1].
Czyż uczelnia nie jest zobowiązana „dzisiaj” oferować programów kształcenia, które „jutro” będą miały wpływ na jakość życia jej absolwentów i jakość życia społeczeństwa w ogóle? Jest, i zgodnie z powyższym punktem cytowanego rozporządzenia powinna mierzyć efektywność realizowanych procesów.
Współczynnik zatrudnienia absolwentów uczelni jest bez wątpienia jednym z podstawowych wskaźników efektywności instytucjonalnej szkoły wyższej. To „walidator” skuteczności rozpoznania rynku i kształtowania profilu absolwenta odzwierciedlającego wymagania i potrzeby potencjalnych pracodawców. To wyznacznik jakości współpracy uczelni z otoczeniem w projektowaniu procesu kształcenia. To miernik jakości praktyk studenckich jak rownież efektywności funkcjonowania biura karier.
Te obszary mogą z powodzeniem posłużyć szkole wyższej w procesie planowania celów zarówno tych strategicznych, ale także operacyjnych. Skoro tak, bazując na zasadach zarządzania jakością (bo przecież system musi być wdrożony), należy domniemać, że „potrzeby klienta oraz cele przedsiębiorstwa są nierozłączne”[2]. Klient – student, zapewne nie ma na celu iść na zasiłek dla bezrobotnych, a preferowałby raczej „w miarę pewne” zatrudnienie na krótko przed albo zaraz po absolutorium.
Pracownicy naukowo-dydaktyczni – klienci wewnętrzni, też mają swoje potrzeby. Stopień motywacji do pracy, współuczestnictwa w procesie realizacji strategii uczelni będzie wprost proporcjonalny do stopnia spełnienia ich wymagań wobec pracodawcy. Oni chcą i mogą, a nawet powinni. Na ile jednak warunki pracy zachęcają do właśnie takiego podejścia?
Nie chodzi tu bynajmniej o regulacje prawne w „w zakresie lojalności” wobec aktualnego pracodawcy, którą „za zgodą rektora” można nadwyrężyć. W momencie stworzenia warunków pracy, spełnienia podstawowych wymagań, problem wieloetatowości nie istniałby. Po pierwsze, nikomu to by się nie opłacało, a po drugie każdy bez wyjątku na tym by skorzystał. Bez wątpienia temat jest na tyle kompleksowy, że znajdzie swoje rozwinięcie na stronach portalu Mea Universitas.
Reasumując, tak, pracownik naukowo-dydaktyczny szkoły wyższej jest odpowiedzialny za współczynnik zatrudnienia absolwentów. Jakie są jednak warunki rozbudzenia odpowiedzialności za ten istotny aspekt jakości funkcjonowania uczelni? Może należałoby opublikować warunki pracy nauczyciela akademickiego, aby możliwe były do spełnienia warunki prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia z kompleksowo wdrożonym systemem zapewnienia jakości na czele?!
[1] Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 października 2011 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku i poziomie kształcenia (Dz. U. Nr 243, poz. 1445).
[2] Total Quality Management Master Plan, Department of Defense USA, Washington, August 1988, s. 1, [za:] R. Karaszewski, Zarządzanie jakością – koncepcje, metody i narzędzia stosowane przez liderów światowego biznesu, TNOiK „Dom Organizatora”, Toruń 2005, s. 137.
Skoro zgodnie z przyjętą definicją jakość kształcenia, to „(…) wielowymiarowa, wielopoziomowa i dynamiczna koncepcja, (…) której opis zależy między innymi od wymagań stawianych przez różne grupy interesów (…)”, to właśnie te grupy interesariuszy należy poprosić o jej ocenę. O ile akredytacja środowiskowa czy państwowa będzie oceną holistyczną (szczególnie akredytacja instytucjonalna), to badanie opinii pracowników, studentów, absolwentów bądź pracodawców będzie pomiarem cząstkowym – prezentującym wybraną perspektywę jakości.
Z pomiaru badania opinii pracowników dowiemy się na przykład o klimacie panującym w uczelni. Ten, mający wpływ na motywację pracowników (klientów wewnętrznych) w realizacji powierzonych im obowiązków, będzie w jakimś stopniu oddziaływał na satysfakcję studenta (klienta zewnętrznego). Nie ma bowiem usatysfakcjonowanego klienta zewnętrznego bez uprzedniego spełnienia wymagań klienta wewnętrznego.
Z kolei z informacji zwrotnej od pracodawców czy absolwentów szkoły wyższej może wynikać konieczność zmiany na poziomie treści programowych gdyż co najmniej jeden z wcześniej zamierzonych efektów kształcenia nie został w pełni osiągnięty.
Nie ulega wątpliwości, że kompleksowe podejście do oceny jakości kształcenia będzie uwzględniało harmonogram badań opinii nie tylko studentów (co przecież jest obowiązkiem ustawowym), ale przede wszystkim pracowników, absolwentów oraz pracodawców.
Możliwość komentowania Kogo pytać o ocenę jakości kształcenia na poziomie wyższym? została wyłączona
Filed under Perspektywa absolwenta, Perspektywa pracodawcy, Perspektywa studenta, Perspektywa uczelni
Twój głos o jakości kształcenia
– wyraź opinię, podziel się doświadczeniem
Poradnik kandydata na studia
– czyli jak nie dać się nabić w butelkę
Zakaz studiowania
– tym uczelniom mówimy „NIE”
Profil jakościowy szkoły wyższej
– ta uczelnia praktykuje wysoką jakość kształcenia